Tips: ga spaarzaam en efficiënt om met water

Basisprincipes

1. Verzorg je bodem zo goed mogelijk. Een gezonde bodem kan meer water vasthouden.
Hoe meer water je bodem kan vasthouden, hoe minder water je moet bijgeven. Zo bespaar je heel wat water en gietwerk.
Lees meer

2. Besproei en giet alleen als het nodig is:

• ​​bij het zaaien/aanplanten
• bij het wekelijks onderhoud
• na een hete, droge zomerdag

3. Hou rekening met het weer bij het plannen van het zaaien of aanplanten. Stel het zaaien of aanplanten beter even uit tot het begint te regenen. Zo bespaar je heel wat water.

4. Is er een tekort aan water? Geef het weinige water dan best aan je jongste planten. 
Oudere planten hebben al diepere wortels. Daardoor kunnen ze in dieperliggende (en vaak waterhoudende) lagen zoeken naar water.  

Tips rond watergebruik

1. Tijdens het zaaien

Zaden hebben vocht nodig om te kiemen (te groeien tot een plant).
Hou daarom elke dag de bodem vochtig tijdens de volledige kiemperiode.

Gebruik deze technieken

• Sproei water in fijne druppels over de zaadjes. Dit heet broezen.
  Gebruik daarvoor een plantenspuit of de broeskop van een gieter.
• Zaai bij voorkeur in volle grond, zo ontwikkelt de plant stevige en diepe wortels.  

Tips

• Dek de zaadjes af met een vochtige vliesdoek of jutezak.
  • Vliesdoek laat genoeg licht door en kan lang blijven liggen over de zaadjes.
    Maar het houdt water minder vast dan jute.
  • Jute houdt water goed vast maar laat onvoldoende licht door.
    Daardoor moet je de jute na na enkele dagen verwijderen.
• Hou de grond vochtig. Zo krijg je geen korsten aan de bodem.
  Als je korsten krijgt, dan kan water moeilijker in de bodem dringen.
• Zaai beter niet in volle grond tijdens droge periodes. Dan:
  • heb je geen optimale condities om de zaden te laten kiemen
  • kan je beter eerst voorzaaien, opkweken in potjes (binnenshuis of in een serre) en daarna uitplanten in volle grond (zo gebruik je water gericht en spaarzaam)

2. Tijdens het aanplanten

Geef kleine planten genoeg water om te groeien, zodat de aanplanting in volle grond zeker lukt.

Gebruik deze technieken

• Zet kleine planten in een bak met water. Zo blijft de aarde rond de planten voldoende nat.
• Giet voldoende bij. Dan kan de de aarde rond je planten (kluit) goed aansluiten op de bodem.

Tips

• Doe de aanplanting best bij bewolkt of regenachtig weer, of ’s avonds.
• Maak de bodem vooraf nat bij heet en droog weer dat lang duurt. Dat geeft een aangenaam klimaat voor nieuwe kleine planten.
  Is de aarde rond kleine planten droog? Of zijn ze geplant in volle grond?
  Dan groeien ze niet verder. Kleine planten herstellen moeilijk, dat duurt een tijd.
• Plaats (tijdelijke) constructies die zorgen voor schaduw. Bijvoorbeeld een bloempot, schaduwnet, bedekking (mulch), struiken, bomen … Zo bescherm je je planten tegen de felle zon. Lees meer over schaduwplekken.

3. Na het aanplanten (de verdere verzorging)

Bouw je aantal gietbeurten geleidelijk af: van elke dag, naar 2 keer per week, naar wekelijks. Als tuinier bepaal je zelf hoe afhankelijk je planten zijn van het water dat je geeft. Hoe minder water je geeft, hoe actiever je planten zelf water zoeken.

Gebruik deze techniek
Geef gericht en geleidelijk water:

1. Via ingegraven plastic waterflessen of doorlaatbare terracotta kruiken.
Bijvoorbeeld tomaten, komkommer, paprika …
Deze gietmethode kan ook interessant zijn op warme plekken met een beperkte oppervlakte, zoals in serres, plantenbakken …

2. Via een kuil rond de voet van je plant.

Zo blijft het water bij de plant en stroomt het niet weg.
Bijvoorbeeld bij tomaten, kolen …

3. Via een geul tussen de rijen (als je in rijen aanplant).

Bijvoorbeeld bij sla, spinazie, ajuin …

4. Via een systeem van leidingen, slangen en druppelaars.

Tips

• Giet best ‘s avonds.
  Lukt dat niet? Doe het dan in de vroege ochtend. Dan krijgen de bladeren en stelen genoeg tijd om te drogen voor de warme middagzon erop komt. Zo vermijd je te snelle verdamping. 
• Giet tijdens hete en droge zomerdagen best ’s avonds om verdamping te vermijden.
• Observeer je planten, bekijk dan of ze effectief nood hebben aan water.
  • Hangen ze ’s morgen naar beneden? Dan hebben ze nood aan water.
  • Hangen ze overdag naar beneden? Dan hebben ze droogtestress en proberen ze verdamping te verminderen.
• Maak een kuiltje naast de plant en voel of de grond nog vochtig is.
• Hou onkruid onder controle. Dan moeten je kleine planten niet concurreren met onkruid voor water.

Dank aan onze partners

Deze tips zijn mogelijk dankzij de inbreng van onze partners:

• Buurtwerk Posthof vzw – deelwerking Stadakker
• CSA Loof & Bezen

Meer info

• Hoeveel water heeft je moestuin nodig?
• Hoe bescherm je je moestuin tegen hitte en langdurige droogte?
• Moestuinweetjes: een droge moestuin, wat nu?
• Hoe kweek je groenten en fruit in je moestuin bij droog weer?